دارو‌های بدون نسخه را بشناسیم

به گزارش پایگاه خبری گلبانگ دنا،مدیر تحقیق و توسعه معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز گفت:دارو‌های بدون نسخه به دارو‌هایی گفته می‌شود که در حجم محدود و از طریق داروخانه، می‌تواند بدون نسخه پزشک در اختیار بیماران قرار گیرد، سازمان غذا و داروی هر کشور بنا بر شرایط خاص اجتماعی و اقتصاد و توانمندی‌های کارخانه‌های داروسازی آن کشور لیست خاصی از دارو‌ها را تحت عنوان دارو‌های بدون نسخه تهیه کرده تا در شرایط خاصی در اختیار متقاضیان دریافت آن‌ها قرار گیرد.

• دکتر مصطفی قائمی نیا افزود:توجه دقیق به دو نکته مهم در دریافت دارو‌های بدون نسخه حائز اهمیت است:
  ۱. دارو‌های OTC برای مصرف در زمان کوتاه و شرایط خاص قابلیت استفاده دارند.
  ۲. دارو‌های بدون نسخه بایستی تحت نظارت مسؤول فنی داروخانه تهیه و مصرف شود.

وی ادامه داد:از آنجایی که هر دارویی می‌تواند عارضه جانبی داشته باشد و مصرف خودسرانه و طولانی مدت حتی ساده‌ترین و شایع‌ترین دارو‌ها می‌تواند تهدیدکننده حیات بیماران باشد، هنگام مراجعه به داروخانه چنانچه با پاسخ منفی مسؤول فنی رو به رو شدیم هرگز نباید برای دریافت دارو اصرار کنیم.
مدیر تحقیق و توسعه معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز اظهار داشت:سازمان غذا و داروی ایران لیست ۵۹ دارو را که می‌تواند در شرایط ویژه‌ای بدون نسخه در اختیار بیماران قرار گیرد ابلاغ کرده است؛ از آنجایی که بی توجهی به عوارض و مشکلاتی مانند مسمومیت دارویی می‌تواند تشدید کننده برخی بیماری‌های غیرواگیر در جامعه و تهدید کننده سلامت باشد، در ادامه به برخی از این عوارض می‌پردازیم:

۱. دارو‌های بدون نسخه برای درد و تب

استامینوفن

رایج‌ترین داروی بدون نسخه برای تب و درد است.
در بیماران مبتلا به بیماری‌های کبدی منع مصرف دارد
مصرف آن در کودکان بستگی به وزن آن‌ها دارد.
مصرف مداوم آن می‌تواند موجب بروز مسمومیت دارویی شود.

آسپیرین
غیر از تسکین درد و تب، در دوز‌های مشخصی می‌تواند در جلوگیری از حمله قلبی و سکته مغزی مؤثر باشد.
آسپیرین در کودکان زیر ۱۴ سال به علت احتمال التهاب مغزی نباید مصرف شود.
در افرادی که سابقه التهاب زخم یا خونریزی معده دارند منع مصرف دارد.

ایبوبروفن
در افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی و کسانی که سابقه خونریزی معده و روده دارند، نباید مصرف شود.
در افرادی که از دارو‌های رقیق کننده خون استفاده می‌کنند، منع مصرف دارد.

۲. دارو‌های بدون نسخه برای عطسه و آبریزش بینی

دیفن هیدرامین
مهمترین عارضه آن خواب آلودگی است و در افرادی که مشاغل حساس دارند بایستی با احتیاط مصرف شود.
مصرف دیفن هیدرامین و سایر آنتی هیستامین‌ها در کودکان بستگی به وزن آن‌ها دارد.

۳. دارو‌های بدون نسخه برای درمان اسهال

لوپرامید

در ۲۴ ساعت اول پس از شروع اسهال توصیه نمی‌شود.
چنانچه اسهال حاوی خون و یا مشکوک به آن باشد، لوپرامید نباید بدون مشورت پزشک استفاده شود.
اگر در نتیجه مصرف لوپرامید علامتی مانند تب، نفخ، تهوع و استفراغ بروز کند مصرف دارو بایستی متوقف شود.

۴. دارو‌های بدون نسخه برای درمان یبوست

بیزاکودیل

مصرف مکرر این دارو می‌تواند باعث وابستگی و اعتیاد شود.
اگر همراه با یبوست درد مزمن شکم، تب و یا احتمال خونریزی از روده وجود داشته باشد، قبل از مصرف دارو مشاوره با پزشک الزامی است.