منطقه حفاظت شده خائیز با مساحتی افزون بر ۳۳ هزار هکتار در کهگیلویه در سال ۱۳۷۷ به عنوان منطقه حفاظت شده ثبت شد.

به گزارش پایگاه خبری گلبانگ دنا، به رسم هرساله سرشماری حیات وحش در این ایام از سال و همزمان با فصل جفت گیری حیوانات درمناطق حفاظت شده استان کهگیلویه و بویراحمد آغاز می‌شود.

از چند روز پیش، سرشماری در مناطق گرمسیری و حفاظت شده خاییزبا ۸۷نفر کارشناس ومحیط بان در قالب ۲۷ اکیپ به صورت مشاهده مستقیم شروع شد.

برای تهیه گزارش به همراه گروه خبری با تیم حفاظت محیط زیست شهرستان کهگیلویه همراه شدیم.

مدیراداره حفاظت محیط زیست کهگیلویه گفت: ۲۷ اکیپ به مدت ۴ روز با همکاری، تشکل های محیطی زیستی مردم نهاد، همیاران افتخاری و معتمدین محیط زیستی، گونه های جانوری مناطق حفاظت شده و تحت مدیریت مناطق گرمسیری استان را شمارش خواهند داد.

عزیزی افزود: پس از این آماربرداری، اطلاعاتی در خصوص وضعیت ترکیب سنی و جنسی جمعیت های موجود، توجه به اهمیت، حمایت و آشنایی هرچه بیشتر با مشکلات محیط زیستی پیش روی و تبادل نظر درجهت، چگونگی برخورد و رفع مشکلات زیست محیطی برنامه ریزی خواهد شد.

وی تاکید کرد: هدف از این سرشماری ها برآورد جمعیت حیات وحش، در مناطق مختلف حفاظت شده است،چنانچه مشاهده سایر گونه ها از جمله گوشتخواران و حتی نمایه های حضور سایر گوشتخواران مهم نیز در فرم های سرشماری نیز ثبت می‌ شوند.

مدیراداره حفاظت محیط زیست کهگیلویه بیان کرد: در این سرشماری که به روش مشاهده مستقیم انجام می‌شود وضعیت آبی مناطق، پوشش گیاهی و علوفه ای نیز مورد پایش قرار می‌گیرد.

حین صعود به ارتفاعات مد نظر وجود کنده های سوخته و سنگهای سیاه در مسیر آن هم در سطحی گسترده خود نمایی می‌کرد، سنگهای تیره و کنده های سوخته درختان کوچک و بزرگ یاد آور آتش سوزی بزرگ تیرماه امسال بود که حدود7 روز به طول انجامید.
در این آتش سوزی صدها اصله درخت به ویژه بلوط و گونه هایی ازجانداران طعمه حریق شدند و بنا بر برخی آمارهای غیر رسمی این حادثه در وسعتی بیش از 200 هکتار بخشی از مراتع و جنگلهای منطقه را خاکستر کرد.
این در حالی بود که حسین کلانتری استاندار کهگیلویه و بویراحمد در روزهای بحران آتش سوزی خاییز، با انتقاد از سیاه نمایی در حادثه آتش سوزی وسعت تخریب را بسیار کمتر از این رقم اعلام کرد.
اشکهایی برای حیات وحش
به همراه گروه حفاظت محیط زیست در نقطه ای از منطقه حفاظت شده خاییز متوقف شدیم.

آن نقطه دقیقا محلی بود که در یکی از روزهای آتش سوزی تیرماه با چند امدادگر به جوانی برخوردیم که برای تهیه عکس و گزارش به منطقه آمده بود.
جواد هادی اصل جوان 35 ساله دهدشتی که اشکهایش را در گرمای طاقت فرسای آنروز در ارتفاعات خاییز دهدشت، هیچ یک از آنهایی که دیدند و شنیدند فراموش نکرده اند.
اشکهای آن روز جواد نه برای خودش، نه برای خلنواده اش و دوستانش بلکه برای جاندارانی بود که در منطقه حفاظت شده خاییز از دست زبانه های بی رحم آتش به هر سو می‌گریختند.
آتشی که آدم نما ها به جان خانه و کاشانه آنها انداخته بودند.
خودش گفت: در محل آتش سوزی صحنه های عجیبی را مشاهده کردم، آتش دیده بودم اما نه با این حجم و وسعت،انواع خزندگان، جوندگان و پرندگان کم یاب را دیدم که به هر دری می‌زدند تا از خشم شعله های آتش در امان بمانند.
به هر حال امروز حدود 5 ماه از آن حادثه میگذرد اما زخمهای آن روز هنوز بر چهره زاگرس مانده است و التیامش نیاز به زمان دارد.
زاگرس در سوگ البرز
نباید فراموش کنیم که طی همین مدت منطقه حفاظت شده خامی در گچساران هم دچار آتش سوزی شد و در این منطقه اتفاق وحشتناک تری به وقوع پیوست، جوان 30 ساله ای حین خاموش کردن شعله ها در میان حجم وسیعی از شعله ها گرفتار شد جوانی که نامش البرز بود و برای دفاع از زاگرس آمده بود.
البرز در میان مردم به البرز فداکار معروف شد و در واپسین روزهای زندگی یعنی زمانی که در بیمارستان بستری بود طی مصاحبه ای گفت: همیشه از خزندگان به ویژه مارها تنفر داشتم اما در این حادثه آتش سوزی مارهایی را دیدم که بدون دفاع در میان شعله های آتش می‌سوختند و برای اولین بار دلم به حالشان سوخت و خیلی متاثر شدم.
البرز برای زاگرس و در زاگرس سوخت و نامش برای همیشه در این ارتفاعات و در دل مردم استان کهگیلویه و بویراحمد جاودان شد.
منطقه حفاظت شده خاییز
منطقه حفاظت شده خائیز با مساحتی افزون بر 33 هزار هکتار در کهگیلویه در سال 1377 به عنوان منطقه حفاظت شده ثبت شد.

این منطقه در فاصله 15 کیلومتری دو شهر بهبهان و دهدشت است و در حوزه جغرافیایی استان های خوزستان و کهگیلویه و بویر احمد واقع شده است.
این منطقه حفاظت شده از جنوب به بهبهان، ازشرق به پل پادوک در خیرآباد گچساران، از غرب به سد مارون وصل می‌شود و دارای طبیعت گرمسیری بوده و از مهم ترین زیستگا های حیات وحش جنوب کشور محسوب می‌شود.
آب دریاچه سد مارون، قلعه های متعدد، پوشش گیاهی مناسب، گونه های متفاوت درختان با گونه غالب بلوط، جلوه زیبا و توریستی به این منطقه بکر داده است.
وجود گونه هایی مانند خارشتر، یونجه وحشی، گون، اسپند، شیرین بیان، آویشن و گلهای زرد و سرخ بهاری نه تنها چشم اندازهای دلنشینی برای حضور گردشگران در فصلهای مختلف سال در این منطقه ایجاد می‌کند بلکه تپه های ماهوری، کوهستانی و صخره ای با برخورداری از ریزش های جوی بین 250 تا 670 میلی متر در سال و ارتفاع مطلوب از سطح دریا زمینه تولید مثل بسیاری از گونه های نادر حیات وحش را نیز در این منطقه فراهم کرده است.
شاخص ترین گونه جانوری منطقه حفاظت شده خائیز کل و بز است به طوری که براساس بررسی سازمان حفاظت محیط زیست، این منطقه از مطلوب ترین زیستگاه های کل و بز در کشور است.

آثار مخرب آتش سوزی بر جنگلها و مراتع

وقوع آتش ‏سوزی در جنگل‏ها و مراتع از مخرب‏ترین حوادثی است که آثار و پیامدهای زیاد و گاهی جبران‏ناپذیری در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیط زیستی و انسانی به دنبال دارد.

روند آتش‏ سوزی‏ها طی 20 سال گذشته در ایران نشان می‏دهد که به طور متوسط هر ساله به ویژه با فرارسیدن ماه‏های گرم، بیش از 1000 فقره آتش ‏سوزی صرفاً در جنگل‏ها رخ داده و نزدیک به 3500 هکتار از عرصه‏های جنگلی در طعمه آتش‏سوزی گرفتار شده و بخشی از این عرصه‏ ها نیز کاملاً از بین رفته ‏اند.

بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس هر چند که هنوز ارزش بازاری و غیربازاری گونه‏های گیاهی و جانوری جنگل‏ها و مراتع به طور دقیق تعیین نشده است، ولی از بین رفتن بخشی از عرصه‏های جنگلی و مرتعی کشور، از بین رفتن حیات وحش و کاهش تنوع زیستی گیاهی و جانوری، آلودگی هوا و گرم شدن کره زمین، تشدید فرسایش خاک و آثار شناخته و ناشناخته دیگر، از جمله پیامدهای آتش‏سوزی جنگل‏ها به شمار می‏روند.

همچنین هزینه ‏های مستقیم و غیرمستقیم زیادی از جهت اطفای حریق و احیا و بازسازی مناطق سوخته‏شده به اقتصاد کشور تحمیل می‏شود.

یکی دیگر از مهم ترین پیامدهای منفی وقوع آتش‏سوزی در جنگل‏ها و مراتع، به خطر افتادن معیشت جامعه محلی وابسته به جنگل‏ها و مراتع است که از منابع و تولیدات جنگلی از جمله محصولات فرعی (دارویی، خوراکی، صنعتی) و مرتعی، برای امرار معاش خود استفاده می‏کنند؛ یا این که از چوب درختان برای پخت‏وپز، ساخت مسکن و غیره استفاده می‏کنند و نیاز است تدابیر لازم برای این امر اندیشیده شود.
طبق بررسی‏ها، تقریباً 10 درصد آتش سوزی در جنگل ها و مراتع کشور توسط عوامل طبیعی مانند برخورد صاعقه و آذرخش و خودسوزی جنگل‏ها در اثر وزش بادهای گرم به وقوع می‌پیوندد.

در بیش از 90 درصد آتش‏سوزی‏ها عامل انسانی به صورت عمدی (ازجمله اختلافات قومی و عشیره‏ای و ایجاد آتش‏سوزی به‏منظور ضربه زدن به طوایف و اقوام دیگر؛ تبدیل جنگل به مرتع به‏منظور تأمین علوفه بیشتر برای چرای دام؛ تهیه و فروش زغال به سوداگران؛ گسترش اراضی کشاورزی همجوار جنگل‏ها و مراتع توسط افراد سودجو و فرصت‏طلب یا یا به عبارت دیگر ایجاد آتش‏سوزی به‏منظور تصاحب زمین‏های منابع طبیعی و آتش زدن بقایای محصولات یا به اصطلاح پس‏چر مزارع در مجاور جنگل ها) و غیرعمدی (ازجمله سهل انگاری یا کم توجهی گردشگران، چوپانان، جنگل بانان، کشاورزان و در انجام اقدامات مخاطره آمیز مانند خاموش نکردن صحیح آتش، انداختن ته سیگار روشن در طبیعت، رها کردن زباله های پرخطر مانند بطری‏های شیشه ای و غیره) دخالت داشته است.

به طور کلی غالب بودن نقش عامل انسانی در وقوع آتش‏سوزی‏ها به ویژه آتش سوزی های که از روی عمد رخ می‌دهد و دلایلی که باعث شده جامعه محلی بعضاً خود عامل وقوع آتش سوزی باشند یا اینکه حداقل در برابر وقوع آتش سوزی احساس مسئولیت چندانی نداشته باشند، نشان از این دارد که متولیان امر نتوانسته اند در زمینه آموزش، فرهنگ‏سازی و حل مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم وابسته به جنگل ها و مراتع، اقدامات اثرگذاری داشته باشند.

به عبارت بهتر مدیریت پایدار و اجتماع محور در خصوص منابع طبیعی از طریق پیوند دادن منافع جامعه محلی به منافع حمایت و حفاظت از منابع طبیعی به ویژه در امر مقابله با آتش سوزی ها، شکل نگرفته است.
حیات وحش نیازمند آرامش

تیر ماه سال 97 بود که برخی از دوستداران محیط زیست در شبکه های اجتماعی و پایگاههای خبری از ویلاسازی در منطقه حفاظت شده خاییز انتقاد کردند.
هادی سینایی مدیر روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: ساخت وساز در «منطقه حفاظت شده خائیز» هیچ مجوزی از سوی این اداره کل ندارد و به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان این اقدام غیرقانونی است و به همین دلیل متوقف است.
همچنین محمد داس وکیل دادگستری و فعال محیط زیست بهبهان دراین باره گفت: طرح توسعه گردشگری و ایجاد کمپینگ و اردوگاه در «منطقه حفاظت شده کوه خاییز» در زمستان سال 96 شروع شد که به دلیل نداشتن مجوز از سوی اداره کل محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد متوقف شد.
او افزود: در این طرح قرار بود یکصد ویلا در قالب یک شهرک در «تنگ تکاب»، که یک منطقه با ارزش تاریخی و باستانی واقع در منطقه حفاظت شده خائیز است، ساخته شود.
وجود دو سد مارون و آریوبرزن و چشم اندازهای طبیعی آن در نزدیکی «تنگ تکاب» جذابیت زیادی را برای سرمایه گذاری از سوی بخش خصوصی در این منطقه ایجاد کرده است و به همین دلیل اقدام به ویلاسازی غیر قانونی در این منطقه کرده اند.
وجود مناطق باستانی در خاییز
علاوه بر ارزش های محیط زیست منطقه، "تنگه تکاب" محل نبرد "آریوبرزن" و خواهرش "یوتاب" با اسکندر بوده و کتیبه های آریوبرزن هم موجود است که بر همین اساس ثبت ملی هم شده است.
یکی از فعالان محیط زیست در اینباره می‌گوید: در زیر تنگه تکاب، آثاری از دوران ساسانی موجود است.

به فاصله چند متری همین منطقه ای که می‌خواهند در آن ویلا بسازند یک سد تنظیمی، چندی پیش با حضور وزیر نیرو افتتاح شد.

محمد نجات نیا فعال محیط زیست می‌گوید: نه سازمان میراث فرهنگی تخریب کوه را اعلام جرم کرده و نه سازمان حفاظت محیط زیست و هیچ یک از این سازمان ها به دادستانی اعلام جرم نکردند ولی آقای هاشمی مدیرکل محیط زیست کهگیلویه و بویراحد کار را متوقف و جلوی تخریب بی مجوز را گرفتند.
تعارضات و تهدیدهای منطقه
وجود روستاها و ساکنان این روستاها در حاشیه خاییز و دامدار و کشاورز بودن اهالی این روستاها تهدیدی برای منهطقه حفاظت شده خاییز است زیرا عدم تعادل دام و مرتع موجب هجوم رقابتی دامداران به منطقه شده و این امرموجب از بین رفتن پوشش گیاهی و افزایش روان آبها در سطح منطقه شده است.
استفاده از گیاهان دارویی، گیاهانی که جنبه اقتصادی دارند، گیاهانی که جنبه مصارف کاربردی در صنایع دستی و زندگی عشایری دارند، گیاهانی که جنبه خوراکی دارند از دیگر تهدیدهای این منطقه است همچنین علاوه بر راههای خاکی روستایی، راههای مالرو زیادی نیز در سطح منطقه پراکنده اند.
شکار بی رویه
با توجه به موقعیت منطقه به لحاظ نزدیکی به سه شهر دهدشت، بهبهان و دوگنبدان به تبع آن مسلح بودن بیشتر اهالی منطقه بر حسب سنت قدیمی خود، متأسفانه دست اندازی به حیات جانوری و شکار غیر مجاز وحوش همچنان ادامه دارد.

شکار حیواناتی از قبیل کل و بز، خرگوش و دیگرحیوانات و پرندگان حتی حیوانات گوشتخوار که به نحوی باعث آسیب رساندن به دام های اهلی می‌شوند مانند شغال، روباه و گرگ به صورت غیر قانونی توسط اهالی منطقه گزارش می‌شود.
وجود اماکن مسکونی در حاشیه و داخل منطقه موجب شد افراد سودجو با کمترین مانعی به طور سریع به تخریب یا شکار غیرمجاز خود پرداخته و در فاصله زمانی کوتاهی به خانه هایشان مراجعت کنند بدون اینکه مأموران محیط زیست بتوانند اقدامی انجام دهند.

 فضای امن خاییز برای زاد و ولد وحوش
رییس اداره محیط زیست کهگیلویه گفت: با گشت و کنترل محیط بانان و ماموران اجرایی محیط زیست شهرستان، امنیت حیات وحش گونه های پرشمار منطقه حفاظت شده خائیز در فصل زادوولد وحوش بیش از پیش تامین شده است.
روح الله عزیزی با اشاره به شروع فصل زادآوری گونه های حیات وحش و پرندگان افزود: پیشگیری از شکار غیرمجاز و تشدید حفاظت از گونه های حیات وحش به ویژه در این فصل بیش از هر زمان دیگر نیازمند مشارکت همگانی است.
وی بیان کرد: پیش بینی می‌شود با توجه به امنیت و آرامش حاکم بر فضای زاد و ولد، جمعیت گونه های کل و بز افزایش چشمگیری داشته باشد.
عزیزی تعرض سودجویان به منطقه حفاظت شده خاییز را غیرممکن دانست و تاکید کرد: با کسانی که اقدام به زنده گیری بزغاله در برخی مناطق کوهستانی کنند، پرونده مجرمانه آنها خارج از نوبت رسیدگی و برخورد قاطع خواهد شد.
کمبود حافظ ومحیط بان در کهگیلویه و بویراحمد
مدیرکل محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه به ازای هر ۱۰ هزار هکتار منطقه حفاظت شده یک محیط بان وجود دارد گفت: مناطق حفاظت شده کهگیلویه وبویراحمد از کمبود محیط بان رنج می‌برد.
سید اسدالله هاشمی افزود: 13 منطقه حفاظت شده تحت پوشش محیط بانان محیط زیست استان قرار دارد.
مدیر کل محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه وسعت مناطق حفاظت شده استان بیش از 312 هکتار منطقه جنگلی و کوهستانی است گفت: این مناطق وسیع و صعب العبور تنها توسط 76 محیط بان محافظت می‌شود.
هاشمی به آتش سوزی های اخیر در مناطق حفاظت شده اشاره کرد و با بیان اینکه در مناطق حفاظت شده خاییز کهگیلویه و دیل گچساران بیش از یک هزار و 600 کل و بز وجود دارد، افزود: در آتش سوزی های اخیر در این مناطق هیچ آسیبی به آنها وارد نشده است.
وی اضافه کرد: تعداد محیط بانان در این استان نسبت به وسعت مناطق حفاظت شده بسیار کم بوده و هم اینک به ازای هر چهار هزار و 160 هکتار منطقه حفاظت شده یک محیط بان در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد.
هاشمی ادامه داد: این در حالی است که طبق استانداردهای بین المللی برای هر یک هزار هکتار یک محیط بان باید مشغول فعالیت باشد.

گردشگری مناطق حفاظت شده

پیوندهای عمیقی بین گردشگری و محیط زیست وجود دارد ،طبیعت زیبا و زندگی انواع گونه های جانوری و پرندگان وحشی، زمینه مناسبی را برای استفاده از این موهبت های خداوند برای بشر خسته از زندگی ماشینی فراهم کرده است.
در برخی کشورها ،پارک های ملی و مناطق حفاظت شده ،هرساله هزاران گردشگر طبیعت را به سوی خود می‌کشانند که علاوه بر ایجاد محیطی مفرح برای مسافران ،برای دولت هم ایجاد درآمد پاک می‌کند.
به گفته کارشناس زیست محیط استان کهگیلویه و بویراحمد ،هزینه به دست آمده از استفاده گردشگران از مناطق حفاظت شده می‌تواند برای حفاظت گونه های گیاهی و جانوری و ازدیاد گونها در این مناطق کمک شایانی بکند.
عبدی پور معتقد است که توسعه گردشگری زیست محیطی علاوه بر کسب درآمد و اشتغال زایی به فرهنگ سازی برای افراد بومی منطقه برای حفاظت از محیط زیست کمک می‌کند.
وی با بیان اینکه مناطق حفاظت شده از شریانهای حیاتی اکوسیستم کشور و جزو سرمایه های زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی هستند که در سالهای اخیر با چالش های متعددی مواجه شده اند ادامه داد: گردشگری طبیعی گونه ای از گردشگری است که در آن گردشگران از مناطق طبیعی غیرمسکونی و دست نخورده بازدید کرده و به تماشای گیاهان، پرندگان و دیگر جانوران کمیاب می‌پردازند.

رئیس اداره محیط زیست کهگیلویه هم با اشاره به توجه ویژه کشورهای مختلف به حوزه محیط زیست گفت: در سال های اخیر با اجرای طرح های فرهنگی ،نقش مردم در حمایت از محیط زیست و همکاری با محیط بانان، رشد چشمگیری در جمعیت حیات وحش این منطقه بکر صورت گرفته است.
روح الله عزیزی افزود: محیط زیست شهرستان آمادگی کامل برای توسعه صنعت اکوتوریسم و حضور طبیعت دوستان در این منطقه زیبا و بکر را دارد.

نگراني از تخريب مناطق حفاظت شده با توجيه گردشگري

مدیر کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد دخل و تصرفات غيرمسئولانه و مغاير با معيارهاي زيست محيطي به بهانه اجراي طرح هاي گردشگري در اين مناطق را همواره يکي از نگراني هاي جدي کارشناسان محيط زيست اعلام کرد.

اسداله هاشمی در اين باره گفت: يک اصل شناخته شده در طبيعت گردي در مناطق حفاظت شده اين است که فعاليت هايي که در اين زمينه انجام می‌شود بايد آسيبي به سا ختار طبيعي اين مناطق وارد نکند.

وی افزود: پيش از اجراي طرح گردشگري در مناطق حفاظت شده مطالعه دقيق توان و ظرفيت اين مناطق ضروري است تا مشخص شود منطقه مورد نظر قابليت ورود چه تعداد گردشگر را دارد.

علاوه براين، بايد هر برنامه اي که در اين مناطق اجرا مي شود با مشارکت جوامع محلي باشد به طوري که مردم محلي مطمئن شو ند که حفاظت از اين مناطق به نفع آنها است.

اين رويکرد باعث مي شود مردم محلي به شدت از اين مناطق حفاظت کنند.

مدیر کل محیط زیست استان ضمن ابراز نگراني از تخريب هاي احتمالي ناشي از گردشگري بي ضابطه تأکيد کرد: آنچه مسلم است سرمايه گذاري کلان در مناطق حفاظت شده براي گردشگري هيچ توجيهي ندارد.

براي نمونه ساخت هتل در مناطق حفاظت شده يا سازه هاي ديگري که رد پاي اکولوژيک داشته باشد مغاير با معيارهاي زيست محيطي است و اين موارد بايد با دقت در طرح هاي گردشگري مورد توجه قرار گيرد.

ارزش گذاری اقتصادی مناطق حفاظت شده گامی در جهت تحقق اقتصاد سبز

کارشناس اقتصادی استان گفت: ارزش گذاری اقتصادی مناطق حفاظت شده می‌تواند منجر به شناسایی ظرفیت های اکوسیستمی برای سرمایه گذاری اقتصادی و ایجاد اشتغال در چارچوب تفکر اقتصاد سبز و همگام با تحولات مرتبط در جامعه بین المللی شود.

آقای صمیمی دوست با بیان این مطلب که زیست بوم های طبیعی علاوه بر ارزش ذاتی و تاریخی، ارزش اقتصادی دارند و منبع ارائه طیف وسیعی از خدمات هستند، گفت: این خدمات می‌تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم به رفاه انسان کمک کند که شامل خدمات تولیدی مانند غذا، سوخت، گیاهان دارویی، الوار، خدمات تنظیمی مانند تولید خاک، فتوسنتز، کنترل سیلاب، پالایش پسماند، گرده افشانی، خدمات فرهنگی مانند تفرج و خدمات پشتیبان حیات مانند تولید اولیه منابع حیاتی، چرخه آب و مواد مغذی می‌شود.

وی اضافه کرد: متأسفانه مشکل نبود بازار برای ارزش گذاری این خدمات و رایگان پنداشتن‌ آنها باعث رو به زوال رفتن کالاها و خدمات در بسیاری از اکوسیستم ها در سال های اخیر شده است بنابراین آگاهی از این ارزش ها در اتخاذ تصمیم های توسعه ای اقتصادی و عمرانی بسیار ضروری و اثرگذار به نظر می‌رسد.

کارشناس اقتصادی استان همچنین منابع طبیعی و زیست بوم ها ازجمله جنگل ها، مراتع، رودخانه ها، دریاها، گونه های گیاهی و جانوری و زمین های زراعی حاصلخیز را سرمایه طبیعی دانست و ادامه داد: ارزش اقتصادی واقعی این منابع ارزشمند را باید در محاسبات اقتصادی ملی وارد کنیم تا بتوانیم بر اساس استفاده و مدیریت اصولی‌ آنها موجب افزایش رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و رفاه اجتماعی شویم.

آقای صمیمی دوست هدف از ارزش گذاری اقتصادی مناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست را تعیین ارزش اقتصادی خدمات و کارکردهای اکوسیستم های طبیعی و درنهایت ورود این ارزش ها به حساب های ملی عنوان کرد و گفت: امیدوارم با این روش بتوانیم قدم مثبتی در جهت «سبز» کردن تولید ناخالص داخلی برداریم.

وی ادامه داد: اگرچه در حال حاضر ارزش خدمات اکوسیستمی برآورد شده در حساب های ملی ایران لحاظ نمی‌شود اما در صورت تخریب محیط زیست و اکوسیستم های طبیعی می‌تواند اثر سوء فراوانی بر کیفیت زندگی و رفاه جامعه داشته باشد.

راه های موفقیت در مدیریت جنگلها و مراتع

بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی چالش های موجود نشان می‌دهد که مقابله با آتش سوزی های جنگل ها و مراتع کشور دارای ابعاد مختلف فنی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان متولیان اصلی و قانونی، به تنهایی نمی‌توانند از عهده انجام تمام عملیات حفاظتی و اطفای آتش سوزی جنگل ها بر بیایند و نیازمند عزم ملی و مشارکت فعالانه تمامی ذی نفعان به ویژه مردم، کشاورزان و جوامع محلی وابسته به جنگل ها و مراتع است.

لذا به منظور موفقیت در مدیریت حریق جنگل‏ها و مراتع کشور و تحقق اهداف اسناد بالادستی در امر جلوگیری از تخریب و همچنین حفاظت و حمایت از منابع طبیعی، به سبب پراکندگی و گستردگی عرصه های منابع طبیعی کشور و در عین حال وابستگی معیشت مردم محلی به منافع حاصل از جنگل ها و مراتع، لازم است ابتدا برنامه مدون، زمانبندی شده و گام به گام برای پیاده سازی حکمرانی مطلوب و مدیریت پایدار و اجتماع محور منابع طبیعی تهیه شود.

سپس طبق الزام بند «ج» ماده (38) قانون برنامه ششم توسعه، با تعامل و همفکری دستگاه‏های مرتبط با محوریت سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و سازمان حفاظت محیط زیست، برنامه مدیریت جامع پیشگیری و مقابله با آتش‏سوزی‏های عرصه های منابع طبیعی کشور که تمام ابعاد پایش، پیش‏بینی، پیشگیری، کشف و اطفای حریق، احیا و بازسازی و نحوه ساماندهی گروه‏های مردمی را در بر دارد، تدوین و عملیاتی شود.

ازجمله راهکارهای دیگری که در رفع چالش های مذکور می‌توانند مؤثر باشند، می‌توان به تأمین بودجه مورد نیاز، اصلاح و رفع خلاءهای قانونی در زمینه حمایت بیمه ای و قضایی از گروه های داوطلب مردمی آسیب دیده در جریان اطفای حریق و تعامل سازی دستگاه ها، آموزش و فرهنگ سازی حفاظت از منابع طبیعی و غیره اشاره کرد.
یاد آور می‌شود: منطقه حفاظت شده دنا، دنای شرقی، خائیز، خامی، دیل، سولک و سیوک که ازغنی ترین مناطق زیستی از لحاظ تنوع گیاهی و جانوری در ایران و دنیا هستند فرصت مناسبی را برای توسعه صنعت اکوتوریسم در استان چهار فصل کهگیلویه و بویراحمد فراهم کرده است.

نویسنده: سید غلامحسین موسوی سوق

منبع: خبرگزاری صداوسیما